Sonntag, 11. Januar 2015

Khai Sáng

3. Tinh thần khai sáng là phản biện
Loài người có mấy giai đoạn cắt đứt quá khứ? Không có gì đau khổ bằng việc cắt đứt với quá khứ và cũng không có gì hạnh phúc bằng vượt qua được quá khứ. Trước khi tìm hiểu về vấn đề này, chúng ta lướt qua khái niệm “khai sáng”.

Có nhiều tranh cãi xung quanh chữ “khai sáng”. Trong tiếng Việt chữ này không được chuẩn về mặt ngữ pháp vì nó là sự kết hợp rất “ngang xương” giữa một yếu tố Hán (“khai”) và một yếu tố thuần Việt (“sáng”). Trong khi đó, phương pháp tạo lập từ Hán Việt thường là phải kết hợp 2 yếu tố Hán với nhau, chẳng hạn không thể nói “nữ nhà văn” mà phải nói “nữ văn sĩ”, không nói “nữ nhà báo” mà phải nói “nữ kí giả”… Chữ dùng chuẩn nhất, chính xác nhất phải là “Khai minh”, ngay cả trong các từ điển của Trung Quốc người ta cũng dùng từ này để chuyển dịch từ “enlightenment”.

Những bí mật sau cánh gà

 Thủ Tướng râu kẽm mời người chống lại mình làm Bộ Trưởng. 

Thủ Tướng Nguyễn Cao Kỳ nói chuyện với sinh viên
Trước năm 1975, nhà hát TP.HCM được sử dụng làm trụ sở Quốc Hội của VNCH. Báo chí Sài Gòn thời ấy khi châm biếm thường không gọi đúng tên mà gọi là “Nhà hát Tây” (theo công năng ban đầu, khi người Pháp xây dựng, vừa có ý biếm nhẽ chính trường như một phường tuồng) cũng như không gọi Dinh Độc Lập hay Dinh Tổng Thống mà gọi là Phủ Đầu Rồng (do dư luận các thầy phong thủy cho rằng đây là đầu con rồng, còn đuôi là ở Hồ Con Rùa ngày nay). Trong bối cảnh thời đó, với tinh thần đấu tranh chống độc tài của nhân dân miền Nam và cơ chế nhà nước tam quyền phân lập, Quốc Hội VNCH có thành phần đối lập với chính quyền có những hoạt động đa dạng hỗ trợ phong trào đấu tranh của người dân. Tuy số dân biểu, nghị sĩ thuộc phe thân chính phủ hoặc bị phe chính phủ mua chuộc chiếm đa số, nhưng trong từng lúc nhất định, cuộc đấu tranh của phe đối lập vẫn đạt kết quả nhất định. Điều thú vị là khởi nguồn của Quốc hội ấy được xây dựng bởi tướng cao bồi, tướng râu kẽm Nguyễn Cao Kỳ, một người bốc đồng ngẫu hứng ngay trong các quyết định mang tính quốc sách. Có dân biểu, bộ trưởng được lựa chọn đầu tiên lại chính là người đã chống đối ông trước đó.